De Wet Bibob en vastgoedtransacties

De Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) is een bestuursrechtelijk instrument waarmee de overheid kan toetsen of er sprake is van integriteitsrisico’s. Het doel van de wet is te voorkomen dat de overheid onbedoeld criminele activiteiten faciliteert bij het verstrekken van vergunningen, subsidies of opdrachten.

Bibob-toets bij vastgoedtransacties

Sinds 1 juli 2013 geldt de Wet Bibob ook voor vastgoedtransacties met een rechtspersoon met een overheidstaak. Dit betekent dat als u een vastgoedtransactie aangaat met bijvoorbeeld een gemeente of provincie, u mogelijk wordt onderworpen aan een Bibob-toets. Vastgoedtransacties omvatten onder meer de aan- en verkoop, en de huur en verhuur van onroerend goed.

Bij deze toets wordt onderzocht of er een risico bestaat dat de transactie wordt misbruikt voor illegale activiteiten, zoals witwassen of fraude. Dit kan betekenen dat niet alleen u als ondernemer gescreend wordt, maar ook uw zakenpartners en investeerders.

Verloop van een Bibob-onderzoek

Wanneer u een vastgoedtransactie met een overheidsinstantie aangaat, kan de gemeente of provincie u verplichten een Bibob-formulier in te vullen. Dit formulier bevat vragen over de financiering van het vastgoedproject, de eigendomsstructuur en de betrokken partijen.

Indien naar aanleiding van de verstrekte informatie verdenkingen ontstaan, kan de gemeente of provincie het Landelijk Bureau Bibob (LBB) inschakelen om nader onderzoek te doen en een advies uit te brengen. Dit bureau heeft doorgaans acht weken de tijd om een advies uit te brengen, met een mogelijke verlenging van nog eens vier weken. Als er aanvullende informatie wordt opgevraagd, wordt de termijn opgeschort tot de gevraagde gegevens zijn verstrekt. Het vragen van advies aan het LBB kan voorafgaand aan de transactie of na de transactie gebeuren. In het laatste geval zal de gemeente of provincie een opschortende voorwaarde opnemen in de overeenkomst.

Risico’s en gevolgen van een Bibob-toets

Het Bibob-onderzoek brengt enkele risico’s met zich mee voor ondernemers. Indien de ingevulde gegevens onvolledig of onjuist zijn, of als de uitkomst van het onderzoek negatief is, kan de gemeente of provincie besluiten de vastgoedtransactie niet door te laten gaan. Dit kan zelfs gebeuren als u zelf niet direct betrokken bent bij eventuele strafbare feiten, maar als bijvoorbeeld een van uw investeerders in het verleden verdacht is geweest van witwassen of fraude. Van belang is dat het daarbij niet om een veroordeling hoeft te gaan.

Conclusie

De Wet Bibob dient onder andere om criminele inmenging in vastgoedtransacties te voorkomen. Voor ondernemers betekent dit echter dat vastgoedtransacties met overheidsinstanties gepaard kunnen gaan met uitgebreide screeningsprocedures en mogelijke vertragingen. Wij staan regelmatig ondernemers bij in gevallen waarin de Bibob-toetsing leidt tot vragen, discussie of vertraging. Een zorgvuldige voorbereiding en kennis van de wet kunnen helpen om het proces soepeler te laten verlopen.

Te maken met een Bibob-toets? 

Onze specialisten begeleiden vastgoedpartijen, investeerders en overheden bij Bibob-vraagstukken, van voorbereiding tot bezwaar. Neem contact op met Damian Doebé of een van onze andere specialisten voor advies.